Trong điều kiện bình thường cũng có những virus ký sinh trên đường hô hấp, tiêu hóa... Khi gặp điều kiện thuận lợi, chúng phát triển, xâm nhập cơ thể và gây bệnh. Các loại virus thường gây sốt gồm myxo, coxackie, entero, sởi, thủy đậu, viêm não Nhật Bản...

Virus có thể lây từ người này sang người khác, đặc biệt là nhiễm qua đường hô hấp, tiêu hóa, có thể gây thành dịch. Một trong các triệu chứng nổi bật của tình trạng nhiễm virus là sốt cao, thường từ 38-39⁰C, thậm chí 40-41⁰C. Trong cơn sốt, trẻ thường mệt mỏi và ít đáp ứng với các loại thuốc hạ sốt thông thường như paracetamol... Một số trẻ có thể đau đầu nhưng vẫn tỉnh táo, không kích thích, vật vã. 

Thường xuất hiện sớm nếu nguyên nhân gây sốt do virus đường tiêu hóa. Có thể trẻ nôn nhiều lần nhưng thường xuất hiện sau khi ăn. Không có các biểu hiện nhiễm khuẩn. Ngoài ra một số trẻ có biểu hiện phát ban, viêm hạch, đau mắt...

Các triệu chứng trên thường xuất hiện rất rầm rộ và sau 3-5 ngày sẽ giảm dần rồi mất đi, trẻ trở lại bình thường. Tuy nhiên, sốt virus dễ gây thành dịch nên khi trẻ bị nhiễm bệnh cần cách ly ngay, không nên cho trẻ đến trường. Một số bệnh do virus đã có vaccine như viêm não Nhật Bản, sởi, quai bị, Rubella... Vì vậy cha mẹ cần quan tâm đến việc tiêm vaccine phòng bệnh cho trẻ. 

Đây là một dạng viêm đường hô hấp cấp - nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Thế giới mỗi năm mất đi hơn 2 triệu trẻ vì căn bệnh này. Phần lớn các ca viêm phổi đều có thể được chữa trị hiệu quả bằng kháng sinh, song vấn đề ở đây là một khi đã nhiễm bệnh, trẻ nhỏ thường không thể chống đỡ lâu. Biểu hiện của bệnh là khó thở, sốt, ho, trẻ bỏ ăn, bỏ chơi, có thể kèm theo triệu chứng viêm long đường hô hấp trên. Bệnh thường diễn biến nhanh nếu không được điều trị kịp thời. Do đó, cần phải đưa trẻ đến bệnh viện khám và điều trị khẩn cấp ngay khi phát hiện các triệu chứng điển hình như thở gấp và co rút lồng ngực. 

Giun đũa, giun kim là loại ký sinh trùng trẻ dễ bị nhiễm nhất trong lứa tuổi này. Tay trẻ thường bẩn bởi động tác di chuyển cần sự hỗ trợ của tay, sàn nhà nếu không được vệ sinh sạch sẽ thường xuyên sẽ có rất nhiều trứng giun đũa, giun kim. Một thói quen khác của trẻ trong thời kỳ này là mút tay cũng làm tăng nguy cơ bị nhiễm giun. Những trẻ nhiễm giun thường tăng cân chậm, suy dinh dưỡng, bụng trướng to. Tình trạng này được khắc phục tốt sau khi tiến hành tẩy giun. 

Chứng bệnh thiếu chất nghiêm trọng này thường đi theo sau các bệnh truyền nhiễm như sởi nhưng lại trực tiếp hoặc hỗ trợ những căn bệnh khác gây tử vong ở trẻ. Nguyên nhân là do tình trạng thiếu thốn thực phẩm hoặc mắc bệnh viêm nhiễm, thậm chí là do cả hai. Vì vậy việc theo dõi cân nặng theo biểu đồ tăng trưởng là rất cần thiết và phải làm thường xuyên ở tuổi này. Khi thấy có dấu hiệu bất thường cần đưa trẻ đi khám bệnh để có biện pháp xử lý cần thiết.

Trẻ ở giai đoạn này rất dễ mẫn cảm với các yếu tố lạ của môi trường. Trong điều kiện ẩm thấp, các loan dị nguyên như nấm mốc, bọ nhà, lông thú vật... rất dễ làm trẻ bị dị ứng, mẩn ngứa, thậm chí lên cơn hen suyễn. Vì vậy, tùy từng mùa, cần cho trẻ mặc trang phục thích hợp và vệ sinh nhà, phòng, lớp học đầy đủ để trẻ có môi trường thật sự sạch sẽ.
 

Để trẻ không bị sốc về mặt tâm lý khi đến lớp lần đầu tiên, cha mẹ nên chuyện trò nhiều và thu hút sự háo hức của trẻ khi được đến trường. Tâm lý là yếu tố rất quan trọng giúp trẻ tự tin hơn khi chơi, khi làm quen với môi trường cộng đồng.

Đặc biệt chú ý đến quyền được tiêm chủng đầy đủ những loại vaccine miễn phí trong Chương trình tiêm chủng mở rộng, và nếu có điều kiện nên cho trẻ tiêm thêm những loại vaccine phòng bệnh mà trẻ có thể mắc như Rubella, thủy đậu, cúm, quai bị... Các vaccine này hiện chưa được miễn phí.

Ngoài việc được chăm sóc dinh dưỡng ở nhà trẻ, khi về nhà bé cũng cần được sự chăm sóc dinh dưỡng tại gia đình, nhất thiết không được để trẻ bị đói cả lượng và chất. Các nhà trẻ cũng cần quan tâm đến yếu tố vệ sinh vì trẻ còn nhỏ sẽ không tự thực hiện tốt được vệ sinh cá nhân, nếu không trẻ dễ bị bệnh giun sán. Các bậc cha mẹ nên tham khảo các sách về chăm sóc trẻ em để theo dõi sức khỏe cho trẻ hằng ngày.